Nghiêm trọng nhất là tội ngủ với vợ bộ đội
Vấn đề gì trong công tác xét xử ngày xưa bà phải giải quyết nhiều nhất?
Là những án mà trong khi chồng đang đi chiến đấu thì ở nhà vợ thông gian, thông dâm, và những vụ án xảy ra xung quanh câu chuyện đó. Sự việc vỡ ra là đưa ra xử để làm gương cho tất cả. Những việc như vậy nhiều lắm, không kể hết được. Có một số vụ ghê gớm tôi nhớ mãi.
Một anh bộ đội đi trong Nam, khi đó chưa giải phóng miền Nam nên anh ta chưa về, ở nhà có một anh cũng là bộ đội biên phòng địa phương cặp kè với cô vợ của anh bộ đội kia, làm cô ấy có thai. Hắn ta sợ mất chính trị nên đã đưa cô ấy vào trong hang và đánh chết cô gái ở trong ấy. Hai đứa còn đâm nhau trong đấy, nó đâm cô ấy chết, cô ấy đâm hắn ta thì không chết. Cuối cùng tòa đã xử hắn tù chung thân.
Còn có vụ, cũng ở Mộc Châu, cô gái ấy có chồng có con rồi nhưng chồng cũng đi xa, cặp bồ với 1 anh, nhưng nỗi niềm giằng xé thế nào mà họ rủ nhau 2 người cùng đi chết.
Cô gái ngỏ ý với anh bồ này rằng: em chưa nói với bà, cũng chưa nói với con. Anh này không cho cô ấy nói, vì cho rằng nếu nói rồi thì sẽ không đi được nữa. Thế rồi tối hôm đó 2 người đưa nhau đi, anh này cầm theo khẩu súng đi phía trước. Anh này định bắn chết cô ấy, nhưng khi bị anh này dồn đuổi thì cô này bị ngã vào cái hố, anh ta lấy súng đâm cô ta đến 8 phát. Anh ta nghĩ cô ấy chết rồi, nhưng trời chưa cho chết, sáng hôm sau cô ta lại dậy đi báo, thế là anh kia đi tù.
Ngày ấy buôn bán thuốc phiện nhiều, nhưng tội thuốc phiện tội chưa nặng như bây giờ. Khoảng những năm 1960 đến trước khi giải phóng miền Nam, tội thuốc phiện nặng cũng chỉ đến 4 hay 5 năm tù thôi.
Tội thông gian, thông dâm, hãm hiếp bị xử nặng hơn tội thuốc phiện, có khi xử đến 12, 15, 18 năm tù. Hồi ấy, hầu như đàn ông con trai đi chiến đấu hết, chỉ có những người không đủ sức khỏe thì mới ở nhà, chỉ còn lại đàn bà con gái ở lại nhà cày bừa thôi. Thường thì người con trai đi thông dâm với vợ của người khác bị xử tội nặng hơn.
Vụ án nào khiến bà nhớ nhất?
Có một ông Điệp ở Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cặp kè với một cô tên là Minh cũng ở Tuyên giáo Tỉnh ủy. Ông Đẹp cấm cô ấy đi lấy chồng. Cô ấy cũng đã phải đi nạo thai ở Hà Nội một lần rồi, ông Việt đăng ký nạo thai cho cô ấy, rồi ông Việt bảo là cô ấy bị người khác hãm hiếp.
Cô này chửa đến đứa thứ 2 thì uống thuốc sâu để muốn cho sẩy thai ra, nhưng cô ấy chết luôn. Chôn cô gái ấy được 6 tháng rồi thì người ta mới gói tất cả những thư từ của cô, trong đó có cả thư từ của anh Điệp và cô Minh gửi về cho bố mẹ cô Minh, thì họ mới biết thì ra là cô ta cặp với ông Điệp này, và ông Điệp đã đưa cô ấy đi phá một cái thai.
Thế là bố mẹ cô ấy kiện lên ban tuyên giáo Tỉnh ủy cho ông Điệp đi tù. Tôi nghiên cứu toàn bộ hồ sơ rồi, nhưng có một ông nói rằng "Mẹ mày không xử được vụ án này đâu. Ông Điệp là ông trẻ của cái nhà này, không nên xử".
Thế là tôi nghiên cứu xong rồi tôi cũng phải đưa cho người khác xử, ông ta bị 2 năm án treo. Xong hết 1 năm án treo và 1 năm thử thách. Ông ta bị mất chức bên Tỉnh ủy.
 |
| Bà Sùng Thị Ly |
Nhà tôi đông khách hơn nhà già làng, trưởng bản
Công việc tư pháp ở vùng nhiều đồng bào thiểu số, dân trí không cao có khó khăn không? Người dân tộc hiểu về luật pháp như thế nào, khi bà làm việc với họ có những trở ngại nào lớn nhất?
Chúng tôi khi đó vừa đi học vừa đi ra công tác thôi. Chúng tôi đi học 1 tháng biết thủ tục về xử, rồi lại đi học 5 tháng, rồi cứ học mãi, nghiên cứu luật. Nếu những người không sâu xa, nhận thức không nhanh thì xử cũng không ra sao cả.
Có nhiều vụ họ đổ cho người này người kia kêu ma đến cắn nên họ mới bị đau, này khác.
Người Mèo có tục bắt vợ, cho nên có khi người con trai yêu và bắt người con gái, cô ấy phải đi lấy chồng nhưng bản thân cô ấy không có tình yêu thì khổ lắm.
Chồng chết thì vợ dù tài sản có nhiều, là do cả 2 vợ chồng làm ra, thì nếu đi lấy chồng khác cũng không được mang theo một thứ gì cả, không được mang con đi theo.
Cô em gái với tôi cũng thế, nhưng nó cũng hiểu biết. Cô ấy đi làm dâu, khi chồng chết thì cô ấy đã có 7 con trâu và 6 đứa con. Khi cô ấy đi tái giá cô ấy đã mang theo cả 7 con trâu và 6 đứa con. Từ đó người ta mới hiểu và thấy như thế là luật pháp.
Ngày xưa, người Thái có tục ở rể, phải ở rể 12 năm mới được về, có khi ở rể 6 tháng rồi vẫn phải về tay không, không được vợ.
Tôi vận động phải giải phóng phụ nữ, khi đó tôi tuyên truyền luật pháp.
Đến khi người ta đã hiểu rồi, thì có một vụ như thế này: cô gái Mèo 18 tuổi tên là Cơ (tức là Trắng), người yêu nó yêu nhau được 2 hay 3 năm rồi, chuẩn bị lấy nhau. Nó bảo là: tôi biết là tối nay sẽ có người đến kéo tôi đi. Nếu anh đến kéo tôi đi thì tôi đi theo anh thì một mình anh kéo được tôi, nếu không chúng nó sẽ cướp tôi đi".
6 giờ sáng mẹ nó gọi "Cơ ơi, mày đi xem máng nước sao mà nước nó không về". Cơ đi xem máng nước, thì hóa ra là có 4 thanh niên đã tháo nước ra nên nước không về. Khi Cơ đến thì 4 thanh niên này ùa ra để kéo cô Cơ.
Thì ra có một thanh niên thích cô này mà cô này không yêu. Anh ta bèn lên kế hoạch để bắt cô ta về làm vợ. Kéo đến 9 giờ sáng mà cô này không chịu đi. Bố mẹ cô này cũng không biết để mà kéo cô ta lại. 4 thanh niên kia cũng không buông không tha.
Cô Cơ cũng thông minh, cô ấy bảo: ừ, chúng mày không tha tao thì tao đi theo chúng mày, tao về nhà chúng mày, nhưng 3 ngày nữa tao lại về rồi theo đến nhà bọn kia. 3 ngày sau người ta cho về thăm bố mẹ, thế là Cơ cùng với người yêu nó tìm đến chỗ tôi kiện nhà kia.
Tôi giải quyết. Tôi bảo rằng cô này yêu anh này thì phải cho lấy người yêu nó, chứ không cho bọn này vác. Bọn nó bảo: "Tại sao không được vác. Chúng tôi sẽ đánh chết 2 vợ chồng ấy". Tôi nói: "Chúng mày muốn chết à, chúng mày muốn đi tù à. Chúng mày đánh chết nó thì nó chết rồi, nhưng Nhà nước không để chúng mày yên đâu. Cho nên chúng mày im cái mồm đi. Không tán được người ta thì không được giết người ta đâu, giết người ta rồi Nhà nước sẽ giết chúng mày nữa đấy".
Thế là hết. Chuyện này cũng không cần mở phiên tòa. Nhà tôi hồi ấy, mỗi tối người Mèo từ bao nhiêu nơi có bao nhiêu việc tìm đến già làng trưởng bản rồi, cũng phải tìm đến tôi. Có khi người nhà tôi phải chịu khó nấu cơm cho họ ăn, còn tôi có khi phải tiếp khách đến 12 giờ đêm.
Bây giờ tục cướp vợ có còn tồn tại không và được giải quyết thế nào?
Bây giờ trên vùng cao họ tiến bộ lắm rồi, người dân hiểu biết hết rồi. Nếu cô gái yêu anh này, thì anh ấy kéo tay một tí, cô ấy trèo lên xe máy về làm vợ, tức là có tình yêu, chứ không phải tùy tiện bắt vợ mà được. Cô gái về nhà trai 3 ngày rồi thì nhà trai làm mâm cơm cúng Giàng về nhà gái, nói rằng con trai chúng tôi đã bắt được cô gái này về từ ngày nào ngày nào, rồi thì chúng tôi tổ chức cưới, rồi họ làm cơm mời xóm giềng.
Cũng có những trường hợp có những anh vẫn "cưỡng chế" nhưng cô ấy không đồng ý cô ấy chửi chứ, cô ấy đánh cho toạc cả gáy ra.
Nguon : TVN
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét